Markale

 

Godišnjica zlo?ina na Markalama: Masakr koji je primorao NATO na intervenciju u BiH

Kultura sje?anja na Markale. Masakr 28. augusta 1995.

Dan kada je svijet zanijemio: 

Sve dok se oni negiraju zlo?in mi ?emo ih tu?i nau?nom i sudskom istinom.

 

Na današnji dan prije 29 godina ispaljena je granata sa položaja Trebevi?a, Vojske Republike Srpske, na sarajevsku tržnicu Markale koja je ubila je 43, a teže i lakše ranila 84 osobe. Tragi?no ubijenih Sarajlija prisje?aju se njihove porodice, prijatelji i sugra?ani.

 

Centralna gradska pijaca, za vrijeme opsade, predstavljala je jednu od rijetkih lokacija gdje je bilo mogu?e nabaviti hranu. Tako su i tog 28. avgusta 1995. Markale bile mjesto koje je mnogima zna?ilo opstanak. U 11 sati za?ulo se pet snažnih detonacija, a Markale su doživjele gorku sudbinu.

Minobaca?ka granata ispaljena s položaja Vojske Republike Srpske iz pravca Trebevi?a, eksplodirala je kod ulaza u sarajevsku Gradsku tržnicu, što se smatra jednim od najstravi?nijih zlo?ina.

Prvi masakr na Markalama dogodio se 1994. godine kada je na istom mjestu od minobaca?ke granate poginulo 68, a ranjeno 144 ljudi.

Masakri na Markalama spadaju me?u najgore zlo?ine po?injene tokom opsade Sarajeva koja je trajala 1425 dana i još uvijek predstavlja jednu od najdužih opsada u historiji modernog ratovanja.

Nakon masakra kod Gradske tržnice, uslijedila je prva vojna intervencija NATO-a.

Tokom tih godina u gradu je ubijen 11.541 Sarajlija, uklju?uju?i 1601 dijete.

Sarajevo je bilo gotovo neprekidno bombardovano, a na Sarajevo je u prosjeku padalo oko 329 granata dnevno. Grad tako?er drži jedan od najtužnijih rekorda u istoriji – 22. jula 1993. godine na Sarajevo je ispaljeno ukupno 3.777 granata.

Srpska strana nikada nije preuzela odgovornost za masakr koji se dogodio 28. avgusta 1995. Tvrdili su da iza tog napada stoji Armija RBIH. No, ?injenice koje su iznesene i pred Haškim tribunalom nepobitno su ih demantovale.

 Me?unarodni krivi?ni tribunal za podru?ije bivše Jugoslavije je za ovaj zlo?in izrekao pravomo?nu presudu Dragomiru Miloševi?u, bivšem komandantu Sarajevsko-romanijskog korpusa Vojske Republike Srpske koji je osu?en na 29 godina zatvora. Tako?er, Me?unarodni krivi?ni tribunal za podru?ije bivše Jugoslavije je pravomo?no osudio i Stanislava Gali?a, komandanta bosanskih Srba tokom opsade Sarajeva izme?u 1992. i 1994. godine, na doživotni zatvor zbog “terora nad civilnim stanovništvom”. Gali? je prvi kojem se u Hagu sudilo za opsadu Sarajeva. Ovaj “srednjovjekovni pakao”, kako ga je svojevremeno nazvala glavna haška tužiteljica Carla del Ponte, koji je trajao 44 mjeseca, što se smatra najdužom opsadom u Evropi nakon Drugog svjetskog rata, pra?en je televizijskim kamerama cijeloga svijeta, a me?unarodna zajednica nije bila u stanju da ga okon?a. 

 

Gelerima minobaca?ke granate od 120 mm ispaljene iz pravca Trebevi?a, koja je eksplodirala u blizini sjevernog ulaza u Gradsku tržnicu, ubijeni su: Omer Ajanovi?, Hidajet Ali?, Salko Ali?, Zeno Baševi?, Husein Baktaševi?, Sevda Brkan-Kruš?ica, Vera Brutus-?uki?, Halida Cepi?, Paša Crn?alo, Mejra Cocali?, Razija ?oli?, Esad ?oranbegi?, Dario Dlouhi, Salko Durakovi?, Alija Dževlan, Najla Fazli?, Rijad Garbo, Ibrahim Hajvaz, Meho Hercegli?, Jasmina Hodži?, Hajrudin Hozo, Jusuf Hašimbegovi?, Adnan Ibrahimagi?, Ilija Karanovi?, Mesudija Kerovi?, Vehid Komar, Muhamed Kuki?, Mirsad Kova?evi?, Hašim Kurtovi?, Ismet Klari?, Masija Lon?ar, Osman Mahmutovi?, Senad Muratovi?, Goran Poturkovi?, Blaženka Smoljan, Hamid Smajlhodži?, Hajro Šatrovi?, Samir Topuzovi?, Hamza Tunovi?, Ajdin Vukoti?, Sabaheta Vukoti?, Meho Ze?o i Narima Žig.

 

Prvi masakr na ovoj sarajevskoj pijaci dogodio se 5. februara 1994. godine kada su srpske snage ubile 68, a ranile 142 civila.

Instititut za istraživanje genocida Kanada