Emir Ramić: Spomenici tzv. srpskim oslobodiocima kao svjedočanstvo genocida

KS 14

Komentar

Emir Ramić: Spomenici tzv. srpskim oslobodiocima kao svjedočanstvo genocida

NAJAVA Koga su oslobodili srpski oslobodioci u mjestima masovnih zločina nad Bošnjacima? Da li desetine spomenika u Republici Srpskoj služe sakrivanju istine i prekrajanju historije? Specijalno za Kulturu sjećanja istraživanje realizirao prof. Emir Ramić, direktor Istituta za istraživanje genocida Kanada.

 

OFF

Danas u Evropi, a vjerovatno i šire, ne postoji administrativna jedinica koja je do te mjere opsejdnuta izgradnjom spomenika kao što je to Republika Srpska. Paradoks ovih spomenika jeste što se u mjestima gdje je izvršen genocid nad Bošnjacima slave oslobodioci. Od koga su to osloboÄ‘eni Prijedor, Bijeljina, Foča, Višegrad, Derventa, Nevesinje, Mrkonjić Grad, napose i Banja Luka? Umjesto starosjedilaca postoje spomenici u slavu oslobodilaca. To su spomenici jedne vjere i jednog naroda, što dovoljno govori o njihovom karakteru i namijeni. O tome svjedoči i udar na sekularnu državu u vidu pravoslavizacije državnog aparata.

U Istočnom Sarajevu je prije neki dan otkriven spomenik negatoru genocida u Srebrenici, preminulom ruskom ambasadoru Vitaliju ÄŒurkinu. Ovog osmog novembra u Nevesinju je tako postavljen spomenik srpskim borcima, a u ovom malom gradu su od ruke srpskog borca ubijena 343 civila, ili više od 10 posto bošnjačke populacije. Srpski borci su i u Drugom svjetskom ratu ubili oko 200 Bošnjaka Nevesinja, tako da ovaj spomenik u Nevesinju nema šta drugo značiti osim proslavu oslobaÄ‘anja Nevesinja od bošnjačkih starosjedilaca.

Slične priče i spomenike nalazimo u više desetina gradova i općina.

Višegrad prednjači po podizanju spomenika zahvalnosti srpskim oslobodiocima, četnicima i ruskim plaćenicima, iako je u ovom gradu, u kome su Bošnjaci činili većinu od 64 odsto ukupnog stanovništva, ubijeno preko 3000 bošnjačkih civila. Historija se ponovila, jer su u Višegradu, u periodu od 1941.-1945., četnici Draže Mihailovića takoÄ‘e pobili preko 3.000 Bošnjaka i iskorijenili preko 300 bošnjačkih porodica. Samo za pet dana oktobra 1943., četnici su ubili više od 2.000 Bošnjaka.

Prijedor je  arhetipsko mjesto srpske proslave zločina i odbijanja moralnog suočenja. Gradske vlasti Prijedora ne samo da nemaju spremnosti da se izgradi spomenik za 3176 ubijenih civila, za mučilišta u Omarskoj, Keratermu, Trnopolju, za ponor Tomašice, za sve ono što Prijedor čini najvećim gradom-grobnicom u Evropi... Gradske vlasti Prijedora ne dozvoljavaju ni izgradnju spomenika za 102 ubijene prijedorske djece. U Prijedoru dominira spomenik pod nazivom „Za krst časni“, posvećen srpskim borcima koji su, dakle, odbranili Prijedor od djece i civila.

Iz Bijeljine je krenula genocidna agresija, preko Arkanovih ubica koji su djelovali pod komandom Beograda. Početkom aprila, za Bajram, u Bijeljini je ubijeno 48 civila, a onda sistematski protjerano 35.000 Bošnjaka. Na centralnom bijeljinskom trgu nema mjesta za žrtve, ali ima za Arkanove oslobodioce. U junu 2017. u Bijeljini je, uz pravoslavnu ceremoniju, otkriven spomenik isključivo srpskim majkama koje su izgubile svoje sinove. Bošnjačke majke su time označene kao majke drugog reda.

U Foči, u kojoj su Bošnjaci činili većinu, srpski borci su ubili deseti dio bošnjačke populacije, od ukupno 20.000 Bošnjaka. U trijumfu genocidne namjere Foča je preimenovanja u tzv. Srbinje, a većinski Bošnjaci su u potpunosti istrebljeni. Svi objekti koji su označavali muslimansku kulturu i tradiciju su sistematski uništeni: 17 gradskih džamija, meÄ‘u kojima i Aladža džamija iz XV stoljeća. U slavu zla podignut je spomenik tzv. oslobodiocima.

Nevjerovatna drskost zabilježena je na spomeniku srpskim borcima u Bosanskom Šamcu, gradu u kome je sala osnovne škole bila mučilište za nesrpske civile. Na ovom spomeniku je pored 114 imena srpskih boraca ispisano ime Dževada Nurkića, koji je kao 19-godišnjak ubijen na prinudnom kopanju rovova, a svojevremeno je njegova majka Semka, koja je bila žrtva silovanja, tražila da se ime njenog ubijenog sina izbriše sa spomenika.

I u Bosanskom Brodu, koji je odveć preimenovan u skladu sa političkom etničkog čišÄ‡enja, u centru postoji spomenik srpskim borcima, ali ne i ubijenim nesrpskim civilima, iako je u ovom gradu bilo masovnih zločina, poput onog u mjestu Kolibe, gdje je 16.04.1992. ubijeno deset Hrvata i trinaest Bošnjaka.

Posljednih godina Banja Luka prednjači. Glavni grad manjeg entiteta uglavnom ostaje izvan fokusa, iako je u Banja Luci ubijeno blizu 1000 civila, na hiljade ih je završilo u logorima, a oko 40.000 nesrba je protjerano iz gradskog jezgra. Nigdje nema spomenika civilnim žrtvama, pa ni Muratu Badiću koji je ubijen kamenovanjem prilikom polaganja kamena temeljca za Ferhadiju 2001. Godine. Zato postoji i planira se mnoštvo spomenika onima koji su Banja Luku oslobodili od starosjedilaca. Ove godine je, tako, Povodom Dana policije Republike Srpske, otkriven je spomenik za 782 poginula policajca. Tim prilikom je intonirana himna Srbije "Bože pravde". Planira se i centralni megalomanski spomenik za sve poginule borce Vojske Republike Srpske. Zasad se ne zna da li će se na ovom spomeniku naći imena na stotine presuÄ‘enih ratnih zločinaca, meÄ‘u kojima su i oni koji su osuÄ‘eni za genocid nad Bošnjacima. Vjerovatno hoće.